Mapa przyrodnicza Gminy Dąbrówka
Pasjonatów turystyki rowerowej, oraz pieszych wędrówek po atrakcyjnych przyrodniczo terenach położonych nad brzegami Bugu i Jeziora Zegrzyńskiego, pragniemy zainteresować nowymi mapami turystycznymi siedmiu gmin leżących w pobliżu Jeziora Zegrzyńskiego, wydanymi dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, w konkursie grantowym Lokalnej Grupy Działania Zalewu Zegrzyńskiego. Poniżej kilka słów o wartej odwiedzenia gminie Dąbrówka.
Gmina Dąbrówka jest gminą wiejską, położoną w województwie mazowieckim w powiecie Wołomińskim, niespełna 25 kilometrów od granic stolicy. Doskonałą komunikację zapewnia przebiegająca przez nią droga ekspresowa S8, łącząca Warszawę z Białymstokiem. To atrakcyjne miejsce dla tych którzy szukają chwili wytchnienia od miejskiego zgiełku i pędu współczesności. Szczególnie atrakcyjna (nie tylko dla przyrodników) jest Ostoja Nadbużańska leżąca w dolinie Bugu, obszar ochroniony programem Natura 2000, o unikatowej miejscowej florze i faunie. Odwiedzający gminę turyści mogą odpocząć w otoczeniu czystego, nieskażonego środowiska.
Niewątpliwie największym atutem okolic Dąbrówki są malownicze mazowieckie krajobrazy, nieskażone środowisko naturalne doliny nadbużańskiej, z urokliwymi wyspami i meandrującą rzeką. To Zielone Płuca Warszawy i ważny korytarz ekologiczny będący siedliskiem wielu gatunków zwierząt, ptaków i roślin. Obszary położone bezpośrednio na Bugiem włączono do sieci Natura 2000, czyli specjalnego obszaru ochrony ptaków. Warto wiedzieć, iż przetrwanie wielu gatunków ptaków zależy od ich naturalnych siedlisk, podmokłych torfowisk i piaszczystych wydm, łęgowych lasów i suchych borów oraz łąk i niewielkich zbiorników wodnych. To gratka dla amatorów bezkrwawych, fotograficznych łowów, gdyż spośród 200 spotkanych tu ptaków aż 150 gniazduje na terenie Ostoi Nadburzańskiej. Jest tu największa w Polsce ostoja rybitwy białoczelnej, czarnej i sieweczki rzecznej, występuje tez wiele gatunków związanych z terenami podmokłymi np. błotniak stawowy, kszyk i zielonka. W nadbrzeżnych skarpach swe gniazda zakładają zimorodki i jaskółki brzegówki. Lasy zamieszkują pustułki, czarne bociany, orliki krzykliwe i krogulce, których imię nosi niewielkie śródleśne jeziorko i drugi obszar chroniony programem Natura 2000 -właśnie Krogulec położony południowo wschodniej części gminy. Występuje tu również 170 rzadkich gatunków roślin, z których 47 jest objętych ochroną.
Zachęcamy Państwa, abyście na własne oczy zobaczyli i poznali uroki Dąbrówki. Możecie tu dojechać samochodem i dalej udać się na spacer po typowych dla Mazowsza polach i lasach. Spotkacie tu unikalne w skali europejskiej nadbużańskiej przyrody i malowniczych krów pasących się na wyspach i półwyspach starorzecza Bugu. Polecamy „nieinwazyjną” dla przyrody wycieczkę rowerową, nieźle oznakowanymi szlakami PTTK, wiodącymi polnymi drogami, leśnymi duktami i nadrzecznymi ścieżkami pośród łąk i pastwisk. Poniżej przedstawiamy propozycję wycieczki dla aktywnych rowerzystów z zacięciem przyrodniczym. Trasę można podzielić na etapy, lub urozmaicić, zbaczając z niej, by z bliska przyjrzeć się zabytkowemu pałacowi, przydrożnej kapliczce lub złapać głębszy oddech na śródleśnym stawem.
Wyprawę warto rozpocząć w Dąbrówce do której dojechać można z Radzymina, po drodze zaglądając do niewielkiego, pięknie odrestaurowanego pałacyku w Chajętach (niestety podobnie jak większość miejscowych zabytków zamkniętych dla turystów). W Dąbrówce atrakcją historyczną jest drewniana plebania z końca XIX położona obok kościoła, z tablicą upamiętniającą chrzest Cypriana Kamila Norwida. Kierując się na północ ulicą Kościuszki trasa wiedzie przez las, jednak warto w tym miejscu nadłożyć drogi i odbić w lewo. Trafimy wówczas na zarośnięte śródleśne jeziorko Krogulec, którego nazwa podpowiada nam, kogo wypatrywać nad swoimi głowami. Oprócz niezwykle rzadkiego drapieżnego ptaka w leśnym krajobrazie napotkamy dzięcioły, wilgi i zięby. Patrzmy również pod nogi (pod rowerowe koła) by nie nadepnąć na padalca, ropuchę lub by nie spłoszyć jeża lub lisa. Aby powrócić na nasza przyrodnicza trasę, Kierujemy się na północ i docieramy do malowniczo położonego na nadbużańskiej skarpie zespołu pałacowego w Ślężanach.
To niezwykła elegancka posiadłość z drugiej połowy XIX wieku, otoczona romantycznym parkiem i wiodącą doń kasztanową aleją. Między Ślężanami a Kuligowem jedziemy przez ocean zieleni łąk i pastwisk, krajobraz tylko z pozoru monotonny. Tu pośród traw buszują bażanty, nad głowami swoje harce odprawiają czajki, świergoczą skowronki. Wysoko na niebie dostrzec możemy szybującego któregoś z drapieżników jastrzębia, myszołowa, błotniaka lub pustułkę, dla których porośnięta trawami rzeczna dolina to miejsce polowań na zające, gryzonie i ptaki. Odpoczynek w Kuligowie w Skansenie Kultury Ludowej i Ziemiańskiej, to obowiązkowy punkt naszej wycieczki gdyż można tu coś przekąsić i kupić wyrób miejscowego artysty glinianą lub drewnianą pamiątkę. Po opuszczeniu malowniczej osady rozpoczyna się etap nadbużański naszej przyrodniczej wycieczki. To ornitologiczny raj dla miłośników przyrody. Warto więc zapolować z aparatem lub smartfonem. Wśród naszych trofeów znajdzie się czapla, żuraw i bocian, kilka gatunków rybitw, a być może trafimy również na kulika wielkiego lub któregoś z podniebnych łowców – błotniaka stawowego albo czarnej kani. Niepostrzeżenie opuszczamy teren gminy Dąbrówka, przed nami „ostatnia prosta” wzdłuż końcowego odcinka Bugu do jego ujścia w Arciechowie, skąd możemy katamaranem dotrzeć do cywilizacji po drugiej stronie Narwi, czyli Serocka, jednego z najstarszych na Mazowszu miast. Można jednak – wybrać ścieżkę rowerową przez starorzecze Bugu, gdzie napotkamy wiekowe dęby, zwane Mocarzami i dalej polami, przez wieś Załubice dotrzemy do mostu na Rządzy gdzie spotykają się dwie oznakowane na naszej mapie przyrodnicze trasy Krainy Dolnego Bugu i Jeziora Zegrzyńskiego. Jadąc wzdłuż brzegu Rządzy, wypatrując wśród zarośli wydry, której siedlisko znajduje się na wyspie Euzebii położonej w samym ujściu Rządzy, dotrzemy Ryni nad Jeziorem Zegrzyńskiego. Nienasyconym odkrywcom przyrody polecamy wybranie jednej ze rowerowych tras wiodących przez rozległe nieporęckie lasy i radzymińskie łąki, które łączą wszystkie przyrodnicze szlaki naszej krainy.
Z uwagi na mały nakład mapy zachęcamy do odwiedzenia strony www.jeziorozegrzynskie.info, skąd można pobrać zarówno mapę przyrodniczych atrakcji gminy Somianka, jak i mapy położonych w pobliżu gmin Dąbrówka, Radzymin i Serock oraz najnowszą mapę „Rowerowej pętli wokół Jeziora Zegrzyńskiego”.
[download id=”6935″] 1,93 MB
Tekst: Sandra Szumera
Marzec 2021
